Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng nguy hiểm của cơ thể, có thể ảnh hưởng tới tính mạng nếu không biết cách xử lý nhanh chóng. Tuy nhiên trong thực tế không phải ai cũng biết dấu hiệu nhận biết và cách xử lý. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu thông tin chi tiết về sốc phản vệ. 

Sốc phản vệ là gì? 

Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng rất nghiêm trọng, xảy ra đột ngột khi hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với một chất nào đó và giải phóng mạnh mẽ một số chất hóa học. Những chất này gây ra tác động tức thời, làm cho mạch máu đột ngột giãn rộng và trở nên “thấm” hơn bình thường, dẫn đến huyết áp tụt giảm nhanh chóng.

Vì sao cơ thể lại xảy ra tình trạng sốc phản vệ? 

Sốc là cơ chế bình thường của cơ thể để bảo vệ chúng ra khỏi những tác nhân lạ xâm nhập, hệ miễn dịch sẽ nhanh chóng tạo ra “vệ sĩ” để chống lại chúng. Mặc dù vậy, đôi khi cơ thể sẽ phản ứng thái quá, gây ra sự hiểu lầm rồi tạo một loạt phản ứng hóa học bùng phát trong cơ thể, gây ra dị ứng cùng sốc phản vệ nguy hiểm, 

Một số nguyên nhân gây ra sốc phản vệ phổ biến có thể kể đến như:

• Sử dụng các loại thuốc: Dù là sử dụng thuốc qua đường uống, tiêm hay truyền đều có thể gây ra tình trạng sốc phản vệ, đặc biệt là các loại thuốc kháng sinh, giảm đau, gây tê hoặc gây mê 
• Nọc côn trùng: Ong đốt, rắn cắn,..
• Một số loại thực phẩm: trứng, đậu phộng, hải sản,… 

Cơ chế sốc phản vệ nhất định bạn cần biết

Sốc phản vệ thường được chia làm 3 giai đoạn: 

Giai đoạn 1 – Mẫn cảm: Hệ miễn dịch tạo ra các kháng thể đặc biệt và gắn chúng lên bề mặt một loại tế bào miễn dịch, sẵn sàng cho lần gặp tiếp theo

Giai đoạn 2 – Kích hoạt: Khi cơ thể có dị nguyên đi vào, nó sẽ gắn vào các kháng thể trên dưỡng bào, kích hoạt tế bào giải phóng ồ ạt các hóa chất gây dị ứng mạnh cho cơ thể.

Giai đoạn 3 – Hậu quả: Những tác động nguy hiểm ảnh hưởng nặng nề tới cơ thể như:

• Mạch máu đột ngột giãn rộng, rò rỉ, huyết áp tụt sâu 
• Co thắt và phù nề đường thở
• Nhiều triệu chứng trên nhiều cơ quan trong cơ thể và đe dọa tới tính mạng.

Dấu hiệu nhận biết sốc phản vệ 

Thông thường sốc phản vệ sẽ xuất hiện rất nhanh, sau vài phút hoặc muộn hơn, 30 phút tới vài giờ. Chúng có biết hiện rất đa dạng, ảnh hưởng tới nhiều bộ phận trong cơ thể như: 

• Da và niêm mạc: Nổi ban đỏ, ngứa dữ dội (có thể toàn thân hoặc khu trú ở tay chân, miệng, da đầu), da tái nhợt hoặc đỏ bừng, sưng phù mặt, môi, lưỡi, mí mắt.
• Hô hấp: Khó thở, thở rít, thở khò khè, cảm giác nghẹn hoặc vướng ở cổ họng, ho, khản tiếng do đường thở bị co thắt và sưng.
• Tim mạch: Huyết áp tụt đột ngột, mạch đập nhanh nhưng yếu, khó bắt, cảm giác chóng mặt, choáng váng, ngất xỉu.
• Tiêu hóa: Buồn nôn, nôn mửa, đau quặn bụng, tiêu chảy.
• Thần kinh: Cảm giác chóng mặt, lú lẫn, đột ngột thấy yếu sức, mất ý thức.
• Các dấu hiệu khác: Cảm giác nóng bừng toàn thân, chảy nước mũi, hắt hơi, khó nuốt.

Ảnh hưởng của sốc phản vệ với cơ thể

Thông thường sốc phản vệ sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe như: 

• Thiếu oxy trầm trọng
• Tụt huyết áp và biến đổi mạch
• Ảnh hưởng nặng nề tới tim
• Đe dọa tính mạng 
• ….

Chính vì vậy, khi nhận thấy ai đó có dấu hiệu sốc phản vệ, điều quan trọng là phải đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức. Cấp cứu khẩn cấp kịp thời là yếu tố quyết định để ngăn chặn biến chứng nguy hiểm và cứu sống người bệnh.